-
1 bayram etmek
а) пра́здновать, справля́ть пра́здникб) ра́доваться, проявля́ть чрезме́рную ра́дость -
2 bayram\ etmek
пра́здновать -
3 ciğerleri bayram etmek
а) получи́ть удово́льствие (от хорошей сигареты, глотка свежего воздуха и т. п.)б) с удово́льствием вдохну́ть све́жего во́здуха -
4 düğün bayram etmek
а) пра́здновать, ликова́тьб) испы́тывать ра́дость (по поводу чего-л.) -
5 bayram
пра́зднество (с) пра́здник (м)* * *пра́здник, пра́зднествоbayram arifesinde — в кану́н пра́здника
bayramınız kutlu olsun! — с пра́здником вас!
••- bayram ayı
- bayram etmek -
6 bayram
пра́здник; торжество́bayramınızı kutlarım! — Поздравля́ю вас с пра́здником!
Cumhuriyet bayramı — пра́здник (день) Респу́блики (29 октября)
millî bayram — национа́льный пра́здник
□
bayram etmek — пра́здновать◊
bayram ayı — ме́сяц шевва́ль (следующий после месяца рамазан)◊
bayramdan bayrama — а) по пра́здникам; б) ре́дко◊
ramazan bayramı — а) рамаза́н (пост); б) пра́здник розгове́нья по́сле поста́ -
7 etmek
(eder)1) де́лать, производи́ть; соверша́ть2) поступа́ть, вести́ себя́3) сто́ить4) жить, существова́ть5) твори́ть (соверша́ть) что́-либо плохо́е, вреди́ть7) вспом. глагол в сочет. с именами образует сложные глаголыalay etmek — шути́ть; насмеха́ться
ateş etmek — стреля́ть
bayram etmek — справля́ть пра́здник, пра́здновать
berbat etmek — уничтожа́ть, разруша́ть
pazarlık etmek — торгова́ться (о цене)
şüphe etmek — сомнева́ться, подозрева́ть; заподо́зрить
-
8 etmek
1) де́лать, сде́латьne edeceğini sana o bildirir — он [сам] сообщи́т тебе́ о том, что ты до́лжен [с]де́лать
ne etti eyledi — что то́лько он ни де́лал
2) сде́лать, де́лать, поступа́ть (хорошо, плохо и т. п.)iyi ettiniz de geldiniz — вы хорошо́ сде́лали, что пришли́
bunu söylemekle kötü ettiniz — вы пло́хо поступи́ли, сказа́в э́то
3) сто́итьbu kitap yüz lira eder — э́та кни́га сто́ит сто лир
4) -i, -den лиша́ть чего, оставля́ть без чегоevinden ettiler — его́ лиши́ли кро́ва
onu işinden ettiler — его́ лиши́ли рабо́ты
5) - den ( в форме невозможности) обходи́ться без кого-чего; не мочь не...çocuk oynamadan edemez — ребёнок не мо́жет не игра́ть
insan susuz edemez — челове́к не мо́жет обойти́сь без воды́
sensiz edemem — я не могу́ [жить] без тебя́
6) -i (со словами, передающими время) (делать что-л. до самого утра, вечера и т. п.)akşamı etmek — а) де́лать что-л. до са́мого ве́чера; б) находи́ться где-л. до са́мого ве́чера
konuşurken sabahı etmişiz — за разгово́рами мы просиде́ли до са́мого утра́
7) в роли вспом. гл. в сочет. с именами образует сложные глаголыateş etmek — стреля́ть
bayram etmek — пра́здновать
şüphe etmek — сомнева́ться
tesir etmek — влия́ть
8) со словами neler, çok, az де́лать / соверша́ть / причиня́ть зло и т. п.kaynanası ona çok etti — свекро́вь причини́ла ей мно́го зла
9) (со словами yatak, alt и т. п.) обмочи́ться, наде́лать в штаны́çocuk altına etti — ма́льчик наде́лал в штаны́, ма́льчик обмочи́лся
10) мат. равня́тьсяiki iki daha dört eder — два плюс два равно́ четырём
••- etmediğini komamak
- ettiğini bulmak
- ettiği ile kalmak
- ettiği yanına kalmak
- ettiği yanına kâr kalmak
- ettiğini yanına bırakmamak -
9 ciğer
1) (тж. akciğer) лёгкие2) (тж. karaciğer) пе́чень3) ли́вер, потроха́4) перен. се́рдце, душа́••- ciğeri beş para etmez
- ciğerini delmek
- ciğerine işlemek
- ciğer kebap oluyor
- ciğerimin köşesi!
- ciğerini okumak
- ciğeri parçalanmak
- ciğeri sızlamak
- ciğerini sökmek
- ciğerini yakmak
- ciğeri yanmak -
10 düğün
сва́дьба (ж)* * *1) сва́дьба2) семе́йное торжество́, пра́зднование по слу́чаю обре́зания••- hep bir örnek
- düğün pilavıyla dost ağırlamak -
11 tatil
а1) приостано́вка (работы, издания газеты и т. п.); прекраще́ниеtatili eşgal — а) приостано́вка рабо́ты; б) забасто́вка
tatili tediyat, tediyenin tatili — приостано́вка (прекраще́ние) платеже́й
hükmün tatili — отсро́чка пригово́ра
2) переры́в (в работе, учёбе и т. п.); кани́кулы, каникуля́рное вре́мяtatilde — во вре́мя переры́ва, в переры́ве; во вре́мя кани́кул
tatil vakti или tatil zamanı — вре́мя переры́ва; каникуля́рное вре́мя
mektep tatili или okul tatili — шко́льные кани́кулы
3) вре́мя о́тдыха, о́тдых; о́тпускtatil günü — нерабо́чий день, день о́тдыха, выходно́й день
bayram tatili — пра́здничные дни, пра́здники
hafta sonu tatili — уикэ́нд (отдых с середины дня субботы до понедельника)
öğle tatili — обе́денный переры́в, обе́денный о́тдых
pazar tatili — воскресе́нье, воскре́сный день, воскре́сный о́тдых
□
tatil etmek — а) приостана́вливать, прекраща́ть; б) прерыва́ть; отпуска́ть на кани́кулы□
çalışmaları tatil etmek — приостанови́ть рабо́ты; прекрати́ть рабо́ты□
fabrikayı tatil etmek — останови́ть (закры́ть) заво́д; останови́ть рабо́ту на заво́де□
yapıyı tatil etmek — приостанови́ть строи́тельство□
mektebi tatil etmek или okulu tatil etmek — прерва́ть заня́тия на вре́мя кани́кул; распусти́ть шко́льников на кани́кулы -
12 el
кисть (ж) рука́ (ж)* * *I1) рука́, ру́киel sıkmak — пожа́ть ру́ку
el sıkışma — рукопожа́тие
2) ру́чкаkapı eli — дверна́я ру́чка
3) ход ( в некоторых играх)şimdi el bende — сейча́с мой ход
4) счётное слово разhavaya üç el ateş etti — он сде́лал три вы́стрела в во́здух
••elini veren kolunu alamaz — посл. ему́ дай па́лец, он ру́ку отхва́тит
elinle ver ayağınla ara — погов. ему́ дай [в долг] рука́ми, а [обра́тно] проси́ нога́ми
- elde- eldeki- elde mi?- elden- elinde
- elinden- eliyle- el açmak- eline ağır
- ele alınmaz
- ele almak
- eline almak
- el altında
- elinin altında
- el altından
- el atmak
- ele avuca sığmamak
- eli ayağı bağlı
- eli ayağı buz kesilmek
- el ayak çekilmek
- eli ayağı düzgün
- eline ayağına kapanmak
- elini ayağını kesmek
- elini ayağını çekmek
- elini ayağını öpeyim!
- eli ayağı tutmak
- eli ayağı kesilmek
- eli ayağı tutmamak
- eline ayağına üşenmemek
- ele bakmak
- eline bakmak
- el basmak
- eli boş dönmek
- eli boş gelmek
- eli böğründe kalmak
- eli koynunda kalmak
- elini çabuk tutmak
- el çekmek
- elini çekmek
- elden çıkarmak
- elden çıkmak
- el çırpmak
- eli dar
- eli darda
- el değiştirmek
- el değmemiş
- eline doğmak
- eli dursa ayağı durmaz
- eline düşmek
- elden düşürmemek
- eli ekmek tutmak
- elden ele dolaşmak
- elden ele gezmek
- el elden üstün
- el ele vermek
- el ense etmek
- eli ermez gücü etmez
- elini eteğini çekmek
- eline eteğine doğru
- el etek öpmek
- eline eteğine sarılmak
- el etmek
- elde etmek
- elden geçirmek
- ele geçirmek
- ele geçmek
- eline geçmek
- elinden geleni ardına
- elinden geleni arkasına komamak
- elinden geleni bırakmamak
- elden geleni yapmak
- elinden geleni yapmak
- elden gelmek
- elinden gelmek
- elinden gelse...
- elden ne gelir?
- elden gelmemek
- elinden gelmemek
- eli genişlemek
- elde gezmek
- ellerde gezmek
- elinin hamuruyla erkek işine karışmak
- elinden hiç bir şey kurtulmaz
- elinden bir iş çıkmamak
- elinden kaza çıkmak
- elinden bir kaza çıkmak
- elinden iş gelmemek
- elinden bir iş gelmemek
- eli işe yatmak
- elini kalbine koyarak söylemek sürmek
- elini kalbine koyarak düşünmek sürmek
- elini kalbine koyarak hüküm sürmek
- elden kaçırmak
- el kaldırmak
- eli kalem tutmak
- elinde kalmak
- eline kalmak
- elinden kan çıkmak
- elini kana bulamak
- el katmak
- eli kırılmak
- elini kolunu bağlamak
- eli kolu bağlı kalmak
- elini kolunu sallaya sallaya gelmek
- elini kolunu sallaya sallaya gezmek
- el koymak
- eli koynunda - elinden hiç bir şey kurtulmamak
- eli kurusun!
- eli olmak
- elinde olmak
- elde olmamak
- elinde olmamak
- elini oynatmak
- eli para görmek
- eline sağlık!
- elinize sağlık!
- elini sallasa ellisi başını sallasa tellisi
- elini sıcak sudan soğuk suya sokmamak
- eli silâh tutan
- eline su dökemez
- el sürmemek
- eli şakağında
- el tazelemek
- el tutmak
- elinde tutmak
- elinden tutmak
- elle tutulacak tarafı kalmamak
- elle tutulacak yanı kalmamak
- elle tutulur gözle görülür
- el uzatmak
- el üstünde tutmak
- eli varmamak
- eli gitmemek
- el vermek
- ele vermek
- el vurmamak
- eli yatmak
- bu işte eli yok
- eller yukarı!
- bir eli yağda bir eli balda II1) чужо́й, чужа́к2) страна́, крайyabancı ellerde — в чужи́х края́х, на чужби́не
3) наро́д, населе́ние4) пле́мя••elin ağzı torba değil ki büzesin — посл. на чужо́й рото́к не наки́нешь плато́к
el ile gelen düğün bayram — посл. ≈ на миру́ и смерть красна́
elin derdi ele masal gelir — посл. чужу́ю беду́ рука́ми разведу́
- el kapısında çalışmakel kazanıyla aş kaynatmak — погов. прийти́ на гото́венькое
-
13 kaza
несча́стный слу́чай* * *I1) несча́стный слу́чай, ава́рия; катастро́фаkaza sıgortası — страхова́ние от несча́стного слу́чая
kazaya uğramak — потерпе́ть ава́рию
gemi kazası — кораблекруше́ние
trafik kazası — доро́жное происше́ствие
tren kazası — круше́ние по́езда
uçak kazası — авиацио́нная катастро́фа
2) рел. каза́ (перенос намаза, поста)kazaya bırakmak — перенести́ нама́з / пост на неуро́чное вре́мя
kaza etmek — а) соверша́ть пропу́щенный нама́з; б) соблюда́ть пост в неуро́чное вре́мя
kazaya kalmak — не соверша́ть нама́з в поло́женное вре́мя
3) уст. суде́бный проце́сс••II уст.bayram namazının kazası olmaz — погов. пра́здничный нама́з не перено́сится
каза́ (старая административная единица, соответствующая ильче-уезду, району)kaza maarif memurluğu — уе́здный отде́л наро́дного просвеще́ния
-
14 üst
1.1) ве́рхняя часть, верх (чего-л.)üste — наве́рх, вверх
üstte — наверху́
üstten — а) све́рху; б) пове́рхностно, неглубоко́
evin üstü — верх / ве́рхняя часть до́ма
2) пове́рхностьmasanın üstü toz içinde — на столе́ пыль
toprağın / yerin üstü — пове́рхность земли́
3) оде́ждаüstünü değiştirmek — поменя́ть оде́жду, переоде́ться
üstü pek kirli — он о́чень гря́зный, он в о́чень гря́зной оде́жде
4) разг. ста́рший по слу́жбе, нача́льникüstler — нача́льство, верхи́
5) изли́шек, оста́ток; сда́чаüstü kalsın — сда́чи не на́до
2.yüz liranın üstünü verebilir misiniz? — вы мо́жете дать сда́чу со ста лир?
1) ве́рхнийpınarın üst yanında — в верхо́вьях родника́, у исто́ков родника́
2) ста́рший (по званию, должности, служебному положению)üst komutanlar — воен. ста́рший нача́льствующий соста́в, ста́рший комсоста́в
3.üst makam — вы́сшая власть, вы́сшее нача́льство
в функции служ. имениAhmet artık kırk üstünde olmalı — Ахме́ду, должно́ быть, бо́лее сорока́ [лет]
üstümde para yok — при мне нет де́нег, у меня́ с собо́й де́нег нет
çay üstüne çay içmek — пить чай ча́шку за ча́шкой
tel üstüne tel çekmek — посыла́ть одну́ телегра́мму за друго́й; по по́воду чего, о чём
bu şey üstüne bilgi vermek — дава́ть све́дения / информа́цию о чём
üstü — (в сочетании со словами, обозначающими время) под, к, о́коло
akşam üstü — под ве́чер, к ве́черу
bayram üstü — под пра́здники
yemek üstü — к обе́ду
- üstünden••- üstüne almaküstündeki üstünde, başındaki başında — погов. в чем мать родила́, без оде́жды
- üstünden atmak
- üstüne atmak
- üst başı
- köyün üst başındaki pınar yerine çıktılar
- üstüne basmak
- üstü başı dökülmek
- üstüne başına etmek
- üstüne bir bardak soğuk su içmek
- üstüne bir iki güneş doğmak
- üstüne çekmek
- üstüne çevirmek
- üst çıkmak
- üst gelmek
- üste çıkmak
- üstünde dökülmek
- üstünde durmak
- üstüne düşmek
- üstüne evlenmek
- üstüne fenalık gelmek
- üstüne geçirmek
- üstünden geçmek
- üstüne gelmek
- üstüne gitmek
- üstünü görmek
- üstüne gül koklamamak
- üstüne güneş doğmamak
- üstünde hakkı olmak
- üstünde kalmak
- üstüne kalmak
- üstüne kapanmak
- üstüne koymak
- üstüne kuş kondurmamak
- üstüne olmuyor
- üstüne oturmak
- üstüne ölü toprağı serpilmiş gibi
- üstüne perde çekmek
- üst perdeden konuşmak
- üstüne sevmek
- üstüne titremek
- üstüne toz kondurmamak
- üstüne tuz biber ekmek
- üstüne üstüne gitmek
- üstüne varmak
- üstüne yaptırmak
- üstüne yatmak
- üstüne yıkmak / yıkılmak
- üstüne yok
- üstüne yormak
- üstüne yüklenmek
- üstüne yürümek
- üstüne / üstünüze afiyet!
- üstüne / üstünüze iyilik sağlık!
- üstüne / üstünüze sağlık ve şıfalar!
См. также в других словарях:
bayram etmek (veya yapmak) — çok sevinmek Bayram etmek için daha bekleyelim mi? R. N. Güntekin … Çağatay Osmanlı Sözlük
düğün bayram etmek — çok sevinmek, çok sevinç duymak … Çağatay Osmanlı Sözlük
ciğerleri bayram etmek — 1) her zamankinden daha iyi cins sigara içmek 2) temiz havaya çıkmak … Çağatay Osmanlı Sözlük
kardeşlik etmek — kardeş gibi hareket etmek, kardeşçe davranmak Bu çocuk bir bayram günü tanışıp kardeşlik ettikleri sarışın çocuk mu? O. C. Kaygılı … Çağatay Osmanlı Sözlük
TA'YİD — Bayram etmek … Yeni Lügat Türkçe Sözlük
düğün — is. 1) Evlenme veya sünnet dolayısıyla yapılan tören, eğlence, cemiyet Babam düğünün savaştan sonraya kalmasını uygun görmüş. A. Gündüz 2) mec. Bir olayı kutlamak için yapılan büyük eğlence veya tören Birleşik Sözler düğün alayı düğün çiçeği… … Çağatay Osmanlı Sözlük
ciğer — is., Far. ciger 1) Akciğerlerle karaciğerin ortak adı 2) Hayvanlarda akciğer, yürek ve karaciğerin oluşturduğu takım 3) mec. Yürek, iç Birleşik Sözler ciğer acısı ciğerdeldi ciğer kebapçısı ciğer otu ciğerpare … Çağatay Osmanlı Sözlük
kurmak — i, ar 1) Bir şeyi oluşturan parçaları birleştirerek bütün durumuna getirmek, monte etmek Geniş çöl ufukları arasında çadırlarımızı kurduk. F. R. Atay 2) Hazırlamak Kurduğu sofraya, yaptığı salataya git de bak. R. H. Karay 3) Yaylı, zemberekli… … Çağatay Osmanlı Sözlük
yer — is., gök b. 1) Dünya 2) Bir şeyin, bir kimsenin kapladığı veya kaplayabileceği boşluk, mahal, mekân İzinsiz bir yere gitmek ne haddime? M. Ş. Esendal 3) Gezinilen, ayakla basılan taban Ayıp bir şey gördü mü kulaklarına kadar kızarıyor, gözünü… … Çağatay Osmanlı Sözlük
alay — 1. is., Rum. Ses tonu, söz, davranış vb. yollarla biriyle, bir şeyle eğlenme, küçümseme Atasözü, Deyim ve Birleşik Fiiller alay etmek alay geçmek alay gibi gelmek alaya almak alaya bozmak alayında olmak 2. is. 1) Herhangi bir törende veya… … Çağatay Osmanlı Sözlük
gün — is. 1) Güneş Gün biraz yükselince ıssı bir sıcak kırları kapladı. M. Ş. Esendal 2) Güneş ışığı 3) Gündüz Güneş, bütün gün enselerinde boza pişirmiş. H. Taner 4) Yer yuvarlağının kendi ekseni etrafında bir kez dönmesiyle geçen 24 saatlik süre Kız… … Çağatay Osmanlı Sözlük
